Xorijiy tillar — ITes sohasida sizning super kuchingiz

O‘zbekiston tez sur’atlar bilan global IT-habga aylanib, ITes sohasida biznes yuritish uchun noyob imkoniyatlar yaratmoqda, bu esa yirik xalqaro texnologik korxonalarni jalb etmoqda. Mamlakatimizni tanlagan global kompaniyalar xalqaro bozorlarni zabt etishga tayyor iqtidorli yoshlar uchun keng imkoniyatlar ochmoqda.

Xo‘sh, bu dinamik sohaning bir qismi bo‘lish uchun nima talab etiladi?

Javob oddiy: xorijiy tillarni bilish va kasbiy ko‘nikmalar.

Nima uchun xorijiy tillar muvaffaqiyat kaliti hisoblanadi?

Zamonaviy IT-olami ilg‘or ilmiy-texnik adabiyotlardan tortib, boshqa mamlakatlardagi hamkasblar va mijozlar bilan muloqotgacha bo‘lgan jarayonlarda ingliz tilida muomala qiladi. Raqobatbardoshlikni saqlab qolishga intiladigan mutaxassislar xorijiy axborot manbalari bilan ishlash ko‘nikmasiga ega bo‘lishlari zarur. Agar siz xalqaro jamoada ishlashni, yirik loyihalarda qatnashishni va eng so‘nggi bilimlarga ega bo‘lishni orzu qilsangiz, xorijiy tillar sizning yo‘llanmangizdir.

Eng muhimi, IT sohasi faqat texnik jihatdan mohir mutaxassislar uchungina emas. Muloqotga kirishuvchan va intilishga tayyor yoshlar uchun ham ko‘plab imkoniyatlar mavjud: IT-kompaniyalarga test o‘tkazuvchilar, texnik va mijozlarni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha mutaxassislar, dizaynerlar, marketologlar va boshqalar kerak. Bu esa har bir kishi ushbu sohada o‘z o‘rnini topish imkoniyatiga ega ekanligini anglatadi.

Agar siz ingliz tilini bilsangiz va xalqaro karyerani boshlamoqchi bo‘lsangiz, O‘zbekistondan chiqmasdan turib, xorijiy kompaniyalarda ishlashingiz va portfelingizni yirik loyihalar bilan to‘ldirishingiz mumkin:

Zamonaviy dunyoda Multilingual mutaxassislarga talab ortib bormoqda va xalqaro kompaniyalarda muvaffaqiyatli karera qilish uchun bir nechta tillarni bilish muhimdir. Ingliz tilidan tashqari, nemis, koreys va yapon tillari eng ko‘p talab qilinadi. Xorijiy kompaniyalar ko‘pincha ushbu tillarni bilish darajasi C1’dan past bo‘lmagan nomzodlarni qidiradi, shuningdek, ingliz tilini B2 darajasida bilish tobora ko‘proq uchraydi va mamlakat mutaxassislarini raqobatbardosh qiladi va tanlov bo‘yicha kompaniyalar tomonidan ustuvorlik beriladi.

Ingliz tilida so‘zlashuvchi mamlakatlar mijozlari bilan ishlash uchun C1 darajasidagi ingliz tilini bilish kerak. Tillar bo‘yicha bunday vakansiyalar soni quyidagicha:

“Sunnydays”, “ACES Japan”, “Toybeez” va “Alex Solutions” kabi yapon kompaniyalari O‘zbekistondan yapon tilini yaxshi biladigan (B2 darajasi va undan yuqori) IT va BPO-mutaxassislarini izlamoqda. Hozirda quyidagi lavozimlar mashhur: Middle Project Manager, Senior Software Engineer, HelpDesk Specialist va Frontend Engineer.

Shuni ta’kidlash joizki, xalqaro bozorga yo‘naltirilgan IT-kompaniyalarda ishlovchilarning maoshi ancha yuqori:

O‘zbekistonda IT sohasidagi maoshlar mamlakatdagi o‘rtacha maoshlardan yuqori. Bu O‘zbekistonda IT sohasi jadal sur’atlar bilan rivojlanayotganini va yoshlarga yurtimizdan turib daromad topish hamda karyera qurish uchun ajoyib imkoniyatlar yaratilayotganini ko‘rsatadi.

O‘zbekistonda IT-mutaxassislari uchun til ko‘nikmalarini rivojlantirish

Bugungi kunda O‘zbekistonda 500 dan ortiq til markazlari faoliyat yuritmoqda, bu yerda yoshlar ingliz va boshqa xorijiy tillarni qulay narxlarda o‘rganishlari mumkin. Masalan, kurslarning o‘rtacha narxi oyiga atigi 464 ming so‘mni tashkil etadi. Bu ko‘plab karyera imkoniyatlari bilan qaytariladigan sarmoya hisoblanadi.

IT sohasida 490 dan ortiq ta’lim markazlari mavjud bo‘lib, ular 1300 dan ziyod kurslarni taklif etadi. Hozirda bu markazlarda 4700 dan ortiq talaba tahsil olmoqda, 32200 kishi esa o‘qishni muvaffaqiyatli tugatgan, ularning 12500 nafari ish bilan ta’minlangan. Bu raqamlar bilim va ko‘nikmalar xalqaro imkoniyatlarga yo‘l ochayotganini ko‘rsatadi.

Tilni bilish o‘z-o‘zidan yechimning faqat bir qismidir. Loyihalar ustida ishlashning haqiqiy tajribasi, amaliyotlar va mahorat darslarida ishtirok etish nazariyani amaliyotga aylantirishga yordam beradi. IT Park Uzbekistan va Progressiv islohotlar markazi tomonidan o‘tkazilgan tadqiqotlarga ko‘ra, davlat oliy ta’lim muassasalari talabalarining atigi 45,5 foizi xorijiy tillarni bilsa, xususiy va xorijiy oliy ta’lim muassasalari filiallarida bu ko‘rsatkich 71 foizga yetadi.

Ta’kidlash joizki, ta’lim tizimini takomillashtirishga qaratilgan islohotlar yoshlar orasida xorijiy tillarni o‘zlashtirishga ijobiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Xususan, 18-20 yoshdagi yoshlar 31-35 yoshdagi respondentlarga nisbatan xorijiy tillarni 61 foiz yaxshiroq bilishadi. Shu bilan birga, hududlar o‘rtasida o‘qitish darajasida farq kuzatiladi: shaharlarda xorijiy tillarni bilish darajasi qishloq joylariga nisbatan 10 foiz yuqori.

Chet tillarni o‘rganish yo‘lidagi qiyinchiliklar

Tillarni o‘rganish muhim, ammo bu yetarli emas. Bilimlarni amalda qo‘llay olish zarur. Biroq, so‘rovlarga ko‘ra, talabalarning 57 foizi amaliyot yoki mahorat darslarida hech qachon haqiqiy loyihalar ustida ishlamagan. Shu sababli, 46,6 foiz talabalar ko‘proq amaliy bilim va tajriba orttirish uchun o‘z mablag‘larini sarflashga majbur bo‘lmoqda.

Bu taajjublanarli emas, chunki talabalarning 87 foizi amaliyot kasbni yaxshiroq o‘zlashtirishga yordam beradi deb hisoblaydi. Agar uni hayotda qo‘llamasangiz, nazariyaning o‘zi hech qanday foyda keltirmaydi. Amaliy mashg‘ulotlar — bu shunchaki o‘rganish emas, balki haqiqiy qiyinchiliklarga va muvaffaqiyatingiz boshlanishi bo‘lishi mumkin bo‘lgan karyeraga tayyorgarlikdir.

O‘zbekistonda amaliyotdagi bo‘shliqni bartaraf etish uchun muhim qadamlar qo‘yilmoqda. Qo‘shma ta’lim loyihalarini yaratish va tijorat buyurtmalarini bajarish maqsadida oliy ta’lim muassasalarining IT-kompaniyalar bilan hamkorligini yo‘lga qo‘yish rejalashtirilgan. Bu talabalarga nafaqat nazariyani o‘rganish, balki real loyihalarda ishtirok etish imkonini beradi. Bunday yondashuv allaqachon o‘z samaradorligini isbotlagan. Masalan, AQShda “Industry-University Cooperative Research Centers” dasturi tufayli bitiruvchilarning mutaxassisligi bo‘yicha ishga joylashish darajasi oshgan.

Prezidentning 2024-yil 14-oktyabrdagi PF-157-sonli Farmoniga ko‘ra, o‘quv IT-markazlari, IT Park Uzbekistan rezidentlari xorijiy tillarni, shu jumladan kasbiy leksikani o‘qitish huquqiga ega bo‘ldi. Bu O‘zbekiston yoshlariga xorijlik hamkasblari bilan erkin muloqot qilish va jahon mehnat bozorida raqobatbardosh bo‘lish imkonini beradi.

Bundan tashqari, yuqorida qayd etilgan farmon doirasida IT Park Uzbekistan rezidentlari biznes jarayonlari autsorsingi (ITes) sohasida mutaxassislar tayyorlash imkoniyatiga ega bo‘ldi. Bu yo‘nalish yoshlarning karyera imkoniyatlarini kengaytirib, ularni global miqyosda talabgor qilmoqda.

Muvaffaqiyatli ishga tushirilgan bunday loyihalardan biri IT Park Uzbekistan va “MAAB Innovation” qo‘shma dasturi bo‘lib, ular talab yuqori bo‘lgan “Business Intelligence” yo‘nalishini o‘qitishni yo‘lga qo‘ydi. Bu dastur yoshlarning Data Analytics va Data Engineering sohalarida karyera o‘sishi uchun yangi imkoniyatlar ochdi. Dastur nazariy bilim va amaliy ko‘nikmalarni uyg‘unlashtiradi, xalqaro darajadagi mutaxassislarni tayyorlashga qaratilgan bo‘lib, ular to‘g‘ridan-to‘g‘ri O‘zbekistondan turib yirik loyihalar ustida ishlash imkoniga ega bo‘ladilar. Ishtirokchilarga mutaxassislar rahbarligida sifatli ta’lim olish, BI’ning asosiy vositalarini o‘rganish va yetakchi kompaniyalarda ishga joylashish istiqbollari kafolatlanadi.

Shu tariqa, O‘zbekiston yoshlar oldida noyob istiqbollarni ochib, ularning kelajakdagi muvaffaqiyatlari uchun mustahkam poydevor yaratmoqda. Xorijiy tillarni bilish shunchaki ko‘nikma emas, balki xalqaro bozorlarga chiqish, yirik loyihalarda ishtirok etish va dunyoning yetakchi kompaniyalari bilan aloqa o‘rnatish imkonini beruvchi kuchli vositadir. Hozir har qachongidan ham ko‘ra ko‘proq harakat qilish, ushbu salohiyatdan foydalanish va global taraqqiyotning bir qismiga aylanish vaqti keldi.

Agar siz xorijiy tillarni yaxshi bilsangiz va xalqaro kompaniyada ishlashni orzu qilsangiz, shaklnito‘ldiring va oldingizda dunyo chegaralarini ochadigan hamda kasbiy o‘sish uchun noyob imkoniyatlarni taqdim etadigan martaba sari birinchi qadamni qo‘ying.