10 kun ichida qanday qilib “IT Card” va “IT Visa” oldim: O‘zbekistondagi asoschining tajribasi

“Financial IT” kompaniyasining media mutaxassisi hamda “PraaktisGO”, “Zaytra.ai” va “kpi.com” kabi loyihalarda faoliyat yuritgan texnologik tadbirkor Toni Kryuger ilgari O‘zbekistonda biznesni ro‘yxatdan o‘tkazish tajribasi haqida so‘zlab bergan edi. U o‘zining yangi maqolasida “IT Visa” dasturiga e’tibor qaratib, uni rasmiylashtirish tartibi, zarur hujjatlar ro‘yxati va ushbu dastur xalqaro tadbirkorlar uchun qanday yangi imkoniyatlar yaratayotganini batafsil yoritib berdi.

Toni Kryuger, Toshkent shahri, media mutaxassisi va texnologik tadbirkor, LinkedIn

Mening 10 kunlik rasmiylashtirish jarayonim

“IT Card” va “IT Visa” olishim uchun bor-yo‘g‘i 10 kun vaqt ketdi. Bugungi kunda O‘zbekiston o‘zini mintaqadagi haqiqiy texnologik hab sifatida ishonch bilan namoyon etmoqda. Qulay soliq imtiyozlari va startaplarni qo‘llab-quvvatlashga yo‘naltirilgan qonunchilik davlatning xorijiy tadbirkorlarni jalb qilishga intilayotganini ko‘rsatmoqda. Eng muhim vositalardan biri investorlar, mutaxassislar va asoschilarga mamlakatda yashash va faoliyat yuritishni osonlashtirish uchun yaratilgan “IT Visa” dasturidir.

Startap ekotizimining bir nechta loyihalarida ishtirok etayotgan tadbirkor sifatida, men ushbu turdagi vizani olish imkoniyati haqida bilib, darhol bundan foydalandim. Meni eng hayratga solgan narsa, hujjatlarni onlayn topshirish jarayonining qanchalik oson ekanligi va eng muhimi, 10 kundan kam vaqt olgani bo‘ldi. Rasmiylashtirish jarayonida rasmiy qo‘llanmalarda kamdan-kam uchraydigan bir nechta amaliy jihatlarni o‘rgandim: arizalar oy oxirida o‘tkaziladigan IT Park kuzatuv kengashi yig‘ilishida ko‘rib chiqiladi va amaldagi mehmon vizasi yoki B2 toifasidagi biznes vizasining mavjudligi butun jarayonni sezilarli darajada osonlashtiradi.

Barcha arizachilar singari men ham hujjatlarni IT Park onlayn portali orqali topshirdim. Portal interfeysi sodda, tushunarli va ingliz tilida mavjud bo‘lib, u men ilgari ishlagan boshqa davlat portallaridan ajralib turadi.

An’anaviy o‘zbek mehmondo‘stligini aks ettirgan holda, IT Park xodimlari men bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri bog‘lanishdi. Ular ariza topshirishning barcha bosqichlarida yordam ko‘rsatib, arizani ko‘rib chiqish jarayoni haqida ma’lumot berib turishdi.

Hujjatlar kengash yig‘ilishidan sal oldin topshirilgani uchun arizam qisqa muddatda ko‘rib chiqilib, ma’qullandi.

Amaliy talablar: IT Card rasmiylashtirilgandan so‘ng IT Visa olish tartibi

Mening holatimda, ta’sischi sifatida, hujjatlar to‘plami quyidagilarni o‘z ichiga oldi:

• so‘rovnomaning ikki nusxasi, ulardan biri qabul qilinganligi to‘g‘risidagi belgi bilan tasdiqlangan;
• IT Park tomonidan berilgan “IT Card” nusxasi va asl nusxasi;
• Tashqi ishlar vazirligi tomonidan berilgan taklifnoma;
• kompaniyaning davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganligi to‘g‘risidagi guvohnoma;
• direktor tayinlash haqidagi buyruq (zarur bo‘lganda);
• amaldagi B2 toifali biznes vizasi mavjudligini tasdiqlovchi hujjat.

Ariza onlayn portal orqali topshiriladi, ammo uning yakuniy rasmiylashtirilishi Toshkent shahridagi Migratsiya va fuqarolikni rasmiylashtirish boshqarmasida yoki kompaniya ro‘yxatdan o‘tgan joydagi tegishli hududiy bo‘linmada amalga oshiriladi.

IT Visa va IT Card

Avvalo, farqni aniqlashtirish lozim, chunki bu ko‘pincha yangi kelganlar uchun chalkashlik tug‘diradi:

IT Visa — ko‘p martalik kirish vizasi bo‘lib, uning amal qilish muddati uch yilgacha davom etadi va alohida ish ruxsatnomasini olmasdan O‘zbekistonda rasman yashash hamda ishlash imkonini beradi.

“IT Card” esa quyidagi imtiyoz va afzalliklardan foydalanish huquqini beradi:

• O‘zbekiston fuqarolari bilan teng shartlarda davlat muassasalarining tibbiy va ta’lim xizmatlaridan foydalanish;
• qiymat bo‘yicha cheklovlarsiz ko‘chmas mulk sotib olish;
• kartaning amal qilish muddati davomida O‘zbekistonning istalgan hududida yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatdan o‘tish.
• Ushbu shartlar “IT Visa” yoki “IT Card” egalarining oila a’zolariga ham taalluqli.
• Shunday qilib, har ikkala hujjat ham zarur: viza mamlakatda qonuniy ravishda bo‘lish uchun asos yaratsa, karta esa kundalik hayotdagi amaliy imkoniyatlardan foydalanishga yo‘l ochadi.

Ariza topshirishdan oldin nimalarni bilish kerak

Soddalashtirilgan jarayonga qaramay, ariza topshirishda ikkita muhim jihatni e’tiborga olish lozim.

Arizalar har oyda ko‘rib chiqiladi. Har bir ariza — shu jumladan meniki ham — oy oxirida IT Park kuzatuv kengashi yig‘ilishiga yuboriladi. Yakuniy qaror ovoz berish orqali qabul qilinadi. Shunga ko‘ra, hujjatlarni yig‘ilishdan sal oldin topshirish vizani taxminan 10 kunda olish imkonini beradi, yig‘ilishdan keyin topshirilganda esa kutish muddati bir oygacha cho‘zilishi mumkin.

Amaldagi mehmon yoki B2 toifali biznes vizasiga ega bo‘lish zarur. Faol biznes vizasining mavjudligi jarayonni ancha osonlashtiradi. Bu “IT Visa” arizasi ko‘rib chiqilayotgan paytda mamlakatda qonuniy bo‘lishni ta’minlaydi va huquqiy muammolardan qochish imkonini beradi. B2 biznes-vizasini olish nisbatan oson — O‘zbekistonning xorijdagi konsulliklari orqali yoki e-visa.gov.uz portali orqali. Boshqa variant — Tashqi ishlar vazirligi orqali O‘zbekistonda ro‘yxatdan o‘tgan jismoniy yoki yuridik shaxsning taklifnomasi asosida rasmiylashtiriladigan mehmon vizasidir.

Dasturning ahamiyati

“IT Visa” shunchaki qog‘ozbozlik emas, balki amalda bo‘lgan haqiqiy siyosatdir. O‘zbekiston texnologiya sohasida xalqaro kadrlarni jalb qilishga intilayotganini namoyish etib, buni haqiqiy mexanizmlar bilan qo‘llab-quvvatlamoqda:

• muddati uzaytirilishi mumkin bo‘lgan 3 yillik ko‘p martalik vizalar;
• IT Park rezident kompaniyalari uchun soliq imtiyozlari;
• xorijiy tadbirkorlar uchun ko‘chmas mulkka egalik huquqi;
• xorijiy mutaxassislarni ishga olishning soddalashtirilgan qoidalari;
• ariza topshirish jarayonida shaxsiy yordam.

Men uchun bu vizani olish shunchaki mamlakatda qolishdan ko‘ra muhimroq edi. Men mahalliy ekotizimning bir qismiga aylanib, uni amalda ko‘rishni istayman. Ilgari yopiq bo‘lgan bu mamlakatning dunyoga ochilayotganini aynan “IT Visa” misolida ko‘rish mumkin, bu esa xorijlik tadbirkorlar nafaqat qabul qilinayotgani, balki faol ravishda jalb qilinayotganini ham ko‘rsatadi.

Bo‘lajak arizachilar uchun tavsiyalar

Agar siz “IT Visa” olishni rejalashtirayotgan bo‘lsangiz, mening maslahatim:

Hujjatlarni topshirishni kengash yig‘ilishiga moslab rejalashtiring, oy tugashidan kamida 7–10 kun oldin. Bu, ayniqsa, vaqt cheklangan hollarda, masalan, mening holatimda oldingi vizaning amal qilish muddati tugayotganda, juda muhim. Amaldagi mehmon vizasi yoki B2 vizasi bilan keling. Bu ariza ko‘rib chiqilayotgan davrda mamlakatda qonuniy holatda qolishning eng oson usuli hisoblanadi. Barcha hujjatlarni tayyorlab qo‘ying: mutaxassislar uchun 30 000 AQSh dollari miqdoridagi daromadni tasdiqlash, investorlar uchun esa 10 000 AQSh dollari miqdoridagi sarmoyani bank ko‘chirmasi bilan tasdiqlash shart. Bevosita muloqotga tayyor turing. IT Park xodimlarining qo‘ng‘iroqlari yoki xabarlaridan ajablanmang — ular samimiy yordam berishni istashadi.

Xulosa

Men ariza topshirganimda, byurokratik qiyinchiliklar bilan uzoq davom etadigan jarayonni kutgan edim. Amalda esa atigi o‘n kun ichida tezkor javoblar, aniq tushuntirishlar va ijobiy qaror oldim.

Albatta, muayyan rasmiy talablar mavjud: asosiy qarorlar oyiga bir marta qabul qilinadi va rasmiylashtirishni boshlash uchun amaldagi viza kerak bo‘ladi. Biroq, mening tajribam shuni ko‘rsatdiki, tizim haqiqatan ham samarali ishlaydi va O‘zbekistonning shiddat bilan rivojlanayotgan startap ekotizimiga hissa qo‘shishni istagan asoschilar, investorlar va mutaxassislarga ko‘maklashishga qaratilgan.

Men uchun “IT Card” va “IT Visa” shunchaki hujjatlar emas. Bular Toshkentda yangi imkoniyatlar eshigini ochadigan, mahalliy tadbirkorlar bilan teng sharoitlarni ta’minlaydigan va Markaziy Osiyoning eng jadal rivojlanayotgan bozorlaridan biriga kirish imkonini beradigan kalitlardir.