ICT STORY: Bek Akilov— “Amazon”da faoliyat yuritayotgan hamyurtimiz

Inson nimanidir chin dildan istasa va buning uchun mehnat qilsa, ko‘p narsaga erishishi mumkin. Fikrimizni “ICT Story” rukni qahramoni Bek Akilov o‘z misolida isbotlamoqda.

Bek 25 yoshda. Toshkentdagi 50-o‘rta umumta’lim maktabini, shuningdek, Michigandagi “Kalamazoo” kollejini tamomlagan. U hozir Sietlda yashaydi va dasturiy ta’minot muhandisi bo‘lib ishlaydi.

Chet elga qanday borib qoldingiz?

2016-yilda u AQShga o‘qishga jo‘nab ketdi. Buning uchun u Toshkent xalqaro maktabida SAT, SAT Subject Test, TOEFL testlarini topshirdi.

“O‘rta maktabdan so‘ng kelajakda hayotimni borgan yerimda qurish, kasb-hunar egallash, Amerika madaniyati bilan yaxshiroq tanishish uchun chet elda o‘qishga qaror qildim. Men Michiganga ko‘chib o‘tdim, u yerda “Kalamazoo” nomli kichik kollejda matematika va informatika bo‘yicha tahsil oldim. 4 yillik o‘qish uchun viza muammosiz beriladi, shuningdek, magistratura uchun ham. Ammo agar siz kollejni matematika, informatika, kimyo, fizika yoki biologiya yo‘nalishi bo‘yicha tugatgan bo‘lsangiz, unda ishlash uchun ruxsatnoma ham o‘qishni tugatgandan keyin 3 yilga beriladi. Boshqa barcha mutaxassisliklar uchun - 1 yil.”

Bek hozirda Sietlda yashaydi. U “Amazon.com”da dasturiy ta’minot muhandisi bo‘lib ishlaydi. 

“Men amazon.com qo‘llab-quvvatlash xizmatiga barcha qo‘ng‘iroqlar va xabarlar uchun mas’ul bo‘lgan 10 kishidan iborat jamoada ishlayman. Ish juda og‘ir, chunki Amazon global kompaniya bo‘lib, agar xizmat, aytaylik, Hindistonda ishlamay qolsa, ko‘pincha ertalab soat 3 da baglarni tuzatishga to‘g‘ri keladi. Lekin ish bunga arziydi. Bunday ish sizga hamma narsani o‘z vaqtida bajarishga va tizimni to‘g‘ri saqlashga o‘rgatadi, chunki ishlab chiqarishdagi bitta xato ham millionlab dollarga tushishi va kompaniya obro‘siga putur yetkazishi mumkin. Siz ishning to‘liq mas’uliyatini tushunasiz va jamoa pand bermasligi uchun o‘z vazifalaringizni imkon qadar yaxshi bajarasiz.”

Nega aynan AQSh?

AQShda, deydi rukn mehmoni, rivojlanish uchun barcha imkoniyatlar mavjud. IT sohasi mutaxassislari uchun maoshlar baland.

“Bu yerda doimo qulaylik haqida o‘ylashadi, hamma narsa odamlar uchun ishlaydi. Mahsulotlarni yaratish uchun ulkan bulutli infratuzilma mavjud. Men uyda o‘tirgan holda kompaniyani ro‘yxatdan o‘tkazishim va millionlab / milliardlab odamlarni qo‘llab-quvvatlaydigan AWS / GCP xizmatini yaratishim mumkin. Men O‘zbekistonda ham bulutli ma’lumotlarni O‘zbekistondagi mijozlarga yaqin saqlashi uchun ushbu kompaniyalarning ma’lumotlar markazlarining o‘z filialiga ega bo‘lishini istardim”.

Bundan tashqari, Bek davom etadi, IT mutaxassislari AQShda katta talabga ega.

“AQShda IT-mutaxassis uchun ish topish har doim oson, yaxshisi uchun esa undan ham osonroq. Ular oddiy kichik kompaniyalardan tortib yirik korporatsiyalargacha barcha sohalarda kerak. Garchi xuddi shunday tendensiya butun dunyoda kuzatilmoqda, so‘nggi o‘n yilliklarda axborot texnologiyalari sohasida haqiqiy bum kuzatildi.”

O‘zbekiston IT-sohasini qanday baholaysiz?

Bekning soʻzlariga koʻra, Oʻzbekistonning IT-sohasi ulkan salohiyatga ega, uni rivojlantirish uchun ozgina yordam kerak.

“O‘zbekistonda oʻzgarishlar qanday yuz berayotganini ko‘rib turibman. Bu katta yutuq. O‘zbekiston katta salohiyatga ega, chunki mamlakat mintaqaviy markaz hisoblanadi. Bu bulutli dasturiy ta’minot boʻyicha mintaqaviy markazga ham aylanishi mumkinligini anglatadi. Agar siz ma’lumotlarni saqlash va backend mantigʻi uchun zamonaviy xosting va bulutli xizmatlarni yaratsangiz, bu mahalliy startaplarni rivojlantirish uchun juda qulay muhit boʻlib xizmat qiladi. Bularning barchasi Amazon Web Services, Google Cloud yoki Microsoft Azure maʼlumotlar markazlarining paydo boʻlishi bilan birga kirib keladi”.  

Bu platformalar, deya davom etadi mutaxassis, mahalliy bulutli yechimlarga turtki beradi, garchi ular bir xil xizmatlardan asos sifatida foydalanishsa-da, barcha mamlakatlarda bo‘lgani kabi ular bilan raqobatlasha oladi. Misol tariqasida u “AWS”dan foydalanadigan Singapur bulutli provayderi “Supabase”ni keltiradi.

“Oʻzbekiston va Amerika Qoʻshma Shtatlarining IT-sohalari bir-biridan keskin farq qilishini taʼkidlayman. Misol uchun, AQShda startaplar xalqaro miqyosda boʻlish imkoniyati tufayli koʻpincha ortiqcha baholanadi. O‘zbekistonda pul topish qiyin, ammo bozor har qanday innovatsiyalarga tayyor va ko‘p sohalarda raqobatchilar deyarli yo‘q”.

Bekning o‘zi Beautify.uz startapida ishlagan.

“Bu men oʻzbekistonlik boshqa talabalar bilan birgalikda yaratgan loyihadir. Beautify.uz – go‘zallik ustalari va foydalanuvchilarini birlashtirgan platforma. Loyiha goʻzallik sanoatini toʻliq raqamlashtirish uchun ishlab chiqilgan va goʻzallik sanoati uchun kerakli mahsulotlarni yetkazib beruvchilar - goʻzallik ustalari – iste’molchilar koʻrinishida tranzaksiya zanjirlarini raqamlashtirishni oʻz ichiga oladi. Sayt sizga goʻzallik salonidan sartarosh / ustani topish va qabulga yozilish imkonini beradi.”

O‘zbekistonga qaytish niyati bormi, degan savolga Bek buni istisno qilmasligini aytdi.

“Agar Software Boom yuz bersa, albatta, men kelib, qiziqarli loyiha yaratmoqchiman. Umuman olganda, men xalqaro darajaga mos keladigan tayyor mahalliy biznes yechimlarini koʻproq koʻrishni istardim. Fikrimcha, O‘zbekistonga oz vaqt ichida bozorga kirish uchun Stripe, Godaddy.com, cloudfront, Square, Google Adsense, Easypost (avtomatik yetkazib berish) va boshqalarning mahalliy analoglari kerak”.

Yosh mutaxassislarga tilaklaringiz

Chet elga ko‘chib o‘tishni orzu qilgan yosh mutaxassislar uchun Bek ko‘p o‘qishni, ayniqsa til o‘rganishni tavsiya qiladi.

“Aytishim mumkinki, men uchun chet eldagi hayotda eng qiyin narsa ingliz tilini va so‘zlashuv nutqini o‘rganish edi. Ochig‘i, bu juda uzoq vaqt, ko‘p kuch va amaliyotni talab qiladi. Amaliyotsiz jarayon qiyin va uzoq kechadi. Maslahatim shuki, doimiy ravishda ushbu nutqni eshitishingiz, mahalliy madaniyatni tushunishingiz va aholining fikrlashini tushunishingiz uchun mahalliy do‘stlar toping.

Yana shuni qoʻshimcha qilgan bo‘lar edim: agar siz hali ham universitetda oʻqiyotgan boʻlsangiz, codeforces.com saytida misollar yechishni boshlang va Oʻzbekiston reytingini koʻtaring. Shuningdek, bu til o‘rganish yoki Google/Meta kabi xalqaro kompaniyada ishga joylashish uchun juda yaxshi vositadir”.