Sun’iy intellekt va AKT kelajagini shakllantirish: IT Park Uzbekistan xalqaro hamkorlikni mustahkamlamoqda

Xalqaro marketing bo‘yicha direktor Jamila Xalibaeva, shuningdek, “IT Bilim” direktori Farrux Rasulev va “Uzbekistan Digital Inclusion” loyihasi rahbari Ulug‘bek G‘aniyev boshchiligidagi IT Park Uzbekistan delegatsiyasi “Global Digital Summit 2025”da ishtirok etish uchun AQShga tashrifni yakunladi.

“Barcha uchun raqamli imkoniyatlar” shiori ostida o‘tkazilgan “Global Digital Summit 2025” Jahon bankining Vashingtondagi (Kolumbiya okrugi) bosh qarorgohida ilg‘or raqamli yechimlarni muhokama qilish va global raqamli transformatsiyalarni rag‘batlantirish uchun yetakchi soha vakillari, siyosatchilar va hamkorlarni bir joyga to‘pladi. “Digital Development Partnership 2.0” tashabbusi yordamida sammit past va o‘rta daromadli mamlakatlarda raqamli infratuzilmani rivojlantirish va barqaror raqamli iqtisodiyotni shakllantirishga qaratildi.

Tadbir doirasida Jamila Xalibaeva sun’iy intellektning AKT sanoati va mehnat bozoriga ta’siriga bag‘ishlangan “Sun’iy intellekt renessansi: kelajak kasblari” panel muhokamasida ishtirok etdi. Ishtirokchilar sun’iy intellekt raqamli kasblarni o‘rnini bosadimi yoki to‘ldiradimi, shuningdek, mamlakatlar uning salohiyatidan maksimal darajada samarali foydalanishiga yordam beradigan strategiyalarni muhokama qildilar.

Jamila Xalibaevadan tashqari, muhokamada davlat tuzilmalari, akademik doiralar va biznesning yetakchi mutaxassislari, jumladan, Massachusets texnologiya instituti iqtisodiyot professori Devid Autor, Tanzaniya aloqa va axborot texnologiyalari vaziri Jerri Uilyam Silaa, “Enterprise Incubator Foundation” direktori Bagrat Yengibaryan (Armaniston) ishtirok etdi. Moderator vazifasini Jorjtaun universitetining xalqaro iqtisodiyot professori Meri Xolvard-Draymer bajaradi.

Nutqi davomida Jamila Xalibaeva O‘zbekiston AKT sohasi va mehnat bozorining hozirgi holatini taqdim etib, sun’iy intellektning ta’siri va sanoatni rivojlantirish zarurati haqidagi o‘z qarashlarini bayon qildi:

“Sun’iy intellekt allaqachon O‘zbekistondagi sanoat sohalarini o‘zgartirmoqda — energiya ishlab chiqarishni optimallashtirishdan tortib sog‘liqni saqlash, elektron hukumat va qishloq xo‘jaligini tubdan isloh qilishgacha. 2030-yilga kelib sun’iy intellekt eksportini 1,5 milliard dollarga yetkazish, 100 ming yangi ish o‘rni yaratish va Sun’iy intellektga tayyorlik indeksi reytingida yuqori pog‘onalarga ko‘tarilishni maqsad qilganmiz. Biroq sun’iy intellekt faqat intilishlar bilangina cheklanmaydi — unga infratuzilma zarur. Shu bois biz zamonaviy ma’lumotlar markazlarini, jumladan, 2040-yilga borib 85 foiz qayta tiklanadigan energiya manbalari bilan ta’minlanadigan 5 milliard dollarlik ‘Datavolt Net Zero’ ma’lumotlar markazini barpo etmoqdamiz. O‘zbekistonning maqsadi aniq: sun’iy intellekt odamlarning o‘rnini bosmaydi — u ularning imkoniyatlarini kengaytiradi,” — deya ta’kidladi Jamila Xalibaeva.

Bagrat Yengibaryan Armanistonning AKT sektori va mehnat bozori haqida ma’lumot berib, sun’iy intellektning o‘zgartiruvchan ta’siri va sanoatni kengaytirish zarurligini ta’kidladi. Vazir Silaa Tanzaniyada AKT va BPO sohalarining rivojlanishi haqida so‘zlab, sun’iy intellektning asosiy roli va uning kengayish uchun katta salohiyatiga e’tibor qaratdi. Professor Devid Autor sun’iy intellektga yo‘naltirilgan ko‘nikmalarga bo‘lgan talabning o‘zgarishi, oliy ta’limni mehnat bozori talablariga moslashtirish zarurati va sun’iy intellekt davrida o‘quv dasturlarini yangilash uchun sanoat va akademik hamjamiyat o‘rtasidagi hamkorlikning muhimligini ko‘rib chiqdi.

Sammitning yakuniy kunida O‘zbekiston delegatsiyasi “Markaziy Osiyoda AKT sanoati va raqamli kasblarni rivojlantirish” mavzusidagi davra suhbatida ishtirok etdi. Qozog‘iston, Qirg‘iziston Respublikasi, Tojikiston va O‘zbekistonning asosiy vakillari, shuningdek, xalqaro ekspertlar mintaqada AKT sohasining kelajagini belgilaydigan imkoniyatlar va qiyinchiliklarni muhokama qildilar. Muhokama sanoat ko‘lamini kengaytirish, raqamli kompetensiyalarni mustahkamlash va sun’iy intellektdan iqtisodiy o‘sish va ish o‘rinlarini yaratish katalizatori sifatida foydalanish masalalariga qaratildi.

Tadbir ikkita ekspert taqdimoti bilan boshlandi. “StrategEast” asoschisi va prezidenti Anatoliy Motkin Markaziy Osiyo IT-bozorlari, ularning eksport salohiyati va asosiy texnologik tendensiyalari tahlilini, “Billion in the Distance 2023” hisoboti xulosalari asosida taqdim etdi. “Enterprise Incubator Foundation” direktori Bagrat Yengibaryan Armanistonning AKT sohasini rivojlantirish tajribasi haqida so‘zlab, strategik tashabbuslar, kadrlar salohiyatini rivojlantirish va investitsiyalarni jalb qilish masalalariga e’tibor qaratdi.

Shundan so‘ng panel muhokamasi o‘tkazildi, unda quyidagilar ishtirok etdi:

• Jamila Xalibaeva, IT Park Uzbekistan Xalqaro marketing bo‘yicha direktori;
• Yeskendir Amiirxan, “Astana Hub” xalqaro aloqalar va investitsiyalar bo‘yicha direktori;
• Chubak Temirov, Qirg‘iziston Respublikasi Yuqori texnologiyalar parki direktori o‘rinbosari;
• Azizjon Azimi, “zypl.ai” asoschisi (Tojikiston).

Muloqotda IT-parklar va startap-inkubatorlarning mintaqada AKT sohasini rivojlantirishga ta’siri, shuningdek, sun’iy intellektning rivojlanishi natijasida mehnat bozoridagi o‘zgarishlarga moslashish strategiyalari muhokama qilindi. Ishtirokchilar raqamli tafovutni bartaraf etish, kadrlarni talab yuqori bo‘lgan raqamli kasblarga tayyorlash va avtomatlashtirish sharoitida bandlikning barqaror o‘sishini ta’minlaydigan siyosatni amalga oshirish zarurligini ta’kidladilar. Mehnat bozori va umuman iqtisodiyotni diversifikatsiya qilish vositasi sifatida gig-iqtisodiyotni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratildi.

Muhokamaning asosiy natijasi mintaqaviy hamkorlikni mustahkamlash va raqamli ish o‘rinlarining barqaror o‘sishi uchun maqsadli strategiyalarni ishlab chiqish muhimligini e’tirof etish bo‘ldi, bu esa Markaziy Osiyoning global raqamli iqtisodiyotdagi mavqeini mustahkamlashga imkon beradi.

O‘zbekiston delegatsiyasi Jahon banki vakillari bilan ham strategik uchrashuv o‘tkazib, mamlakatimizning raqamli va ijtimoiy-iqtisodiy sohalarda sheriklikni chuqurlashtirishga intilishini tasdiqladi.

Muzokaralar davomida Jahon banki va IT Park Uzbekistan vakillari ayollar tadbirkorligini rivojlantirish va ijtimoiy himoya masalalariga alohida e’tibor qaratgan holda kelgusidagi hamkorlik istiqbollarini ko‘rib chiqdilar. Ikkala tomon ham inklyuziv raqamli rivojlanish, texnologiya sohasida ayollar uchun karyera imkoniyatlarini kengaytirish va ijtimoiy-iqtisodiy barqarorlikni mustahkamlashga qaratilgan tashabbuslarni amalga oshirish muhimligini ta’kidladilar.

Shuni ta’kidlash lozimki, IT Park Uzbekistan va Jahon banki o‘rtasida hamkorlik yo‘lga qo‘yilgan bo‘lib, hozirda “Uzbekistan Digital Inclusion” loyihasi ustida birgalikda ish olib borilmoqda. Mazkur tashabbus raqamli imkoniyatlarni kengaytirish, IT-ta’limni takomillashtirish va kam ta’minlangan aholi qatlamlari uchun bandlik imkoniyatlarini yaratishga qaratilgan.

Yillar davomida IT Park Uzbekistan va Jahon banki o‘rtasida mustahkam hamkorlik rivojlandi, mamlakatning raqamli transformatsiyasiga hissa qo‘shadigan qo‘shma tashabbuslar yo‘lga qo‘yildi. Ularning hamkorligi O‘zbekistonning AKT sohasini shakllantirish, innovatsiyalarni rag‘batlantirish va raqamli iqtisodiyot afzalliklarini jamiyatning barcha qatlamlariga yetkazishda muhim rol o‘ynashda davom etmoqda.

“Global Digital Summit 2025” xalqaro aloqalarni mustahkamlash uchun muhim maydon vazifasini o‘tadi, O‘zbekiston delegatsiyasi butun dunyo bo‘ylab o‘nlab startap va kompaniyalar bilan samarali muzokaralar olib bordi. Asosiy mavzular qatoriga bilim almashish, O‘zbekiston bozoriga kirish strategiyalari va mamlakatning texnologik iste’dodlar zaxirasini kuchaytirish uchun “GIZ GmbH” bilan hamkorlikdagi ta’lim tashabbuslari kirdi.

Ko‘plab ishtirokchilar O‘zbekistonning jadal rivojlanayotgan IT-bozoriga kirishga katta qiziqish bildirib, uning strategik joylashuvi, qulay investitsiya muhiti va rivojlanayotgan startap ekotizimini alohida ta’kidladilar. Ushbu muloqotlar bulutli texnologiyalar, moliyaviy texnologiyalar va raqamli o‘zgarishlar sohalarida transchegaraviy hamkorlik salohiyatini ko‘rsatdi, bu esa O‘zbekistonni rivojlanayotgan innovatsiyalar markaziga aylantirmoqda. Sammit yakunlari xalqaro hamkorlikning yangi bosqichini belgilab berdi, IT Park Uzbekistan esa mintaqaning raqamli iqtisodiyotini barqaror rivojlantirish va hamkorlik aloqalarini mustahkamlashda asosiy bo‘g‘in vazifasini bajaradi.